از «پیروزی انقلاب» تا «امروز»؛ وضعیت بیمه‌ای مردم

به‌ گزارش مجله خبری آبادی 118، پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحولاتی در سازمان تأمین‌اجتماعی رخ داد که همین تحولات منجر به گسترش ارائه خدمات درمانی و بیمه‌ای طی سالیان گذشته به جامعه شده است؛ به طوریکه پیش از انقلاب، ۲۰ درصد جامعه تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی بودند اما این آمار امروز بالغ بر ۷۳ درصد است. از سوی دیگر نیز در حالی که قبل از انقلاب ۲۰ مرکز درمانی تخصصی و فوق تخصصی در تامین اجتماعی وجود داشت، امروز ۴۰۴ مرکز درمانی تخصصی و فوق تخصصی در حال خدمات‌رسانی به مردم هستند.

 به عبارتی توسعه پوشش بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی، افزایش دسترسی به خدمات درمانی و صیانت مالی از بیمه‌شدگان، پاسخگویی به بیمه‌شدگان به صورت ۲۴ ساعته، افزایش ۱۲ درصدی تعداد مراکز طرف قرارداد درمان تأمین‌اجتماعی، افزایش ۲ میلیون نفری بیمه‌شدگان جدید با ماهیت اختیاری طی دو سال اخیر و… از جمله اقداماتی است که در دستور کار این سازمان در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی قرار داشته است.

افزایش ضریب پوشش بیمه‌های اجتماعی 

اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اولین راهبرد کلان در حوزه تأمین‌اجتماعی است که در همین راستا نیز به برخورداری آحاد جامعه از حمایت‌های بازنشستگی، از کارافتادگی، فوت، درمان و دیگر حمایت‌های اجتماعی مندرج اشاره شده است؛ بیش از چهار دهه گذشته، با توجه به فعالیت‌ها و اقدامات گسترده در این حوزه، توسعه کمی و کیفی در پوشش بیمه‌ای و خدمات به بیمه‌شدگان رخ داده است؛ براساس اعلام مهدی شکوری-مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی ضریب پوشش بیمه‌های اجتماعی در میان جمعیت کشور در اوایل پیروزی انقلاب، حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد جمعیت بود که امروز این رقم به حدود ۷۳ درصد رسیده است.

از سوی دیگر اما در دولت سیزدهم موضوع افزایش پوشش بیمه‌ای در سازمان تأمین‌اجتماعی با جدیت پیگیری می‌شود؛ تا جایی که در دوره مدیریت جدید سازمان، رشد و توسعه کمی و کیفی پوشش بیمه‌ای با هدف شناسایی افراد و گروه‌های فاقد بیمه و طراحی و تدوین برنامه‌ها و انواع قالب‌های بیمه‌ای جدید برای جذب افراد موصوف به‌عنوان یکی از برنامه‌های تحولی اصلی این سازمان دنبال شده؛ موضوعی که علاوه بر تکلیف حاکمیتی مقرر در اصل ۲۹ قانون اساسی در سیاست‌های کلی تأمین‌اجتماعی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری نیز مورد توجه و تأکید قرار گرفته و به‌عنوان یکی‌ از پیش‌نیازهای عدالت اجتماعی شناسایی شده است. البته در دهه‌های اخیر با وجود توسعه چتر بیمه‌ای به آحاد جامعه، همچنان بخش‌هایی از جامعه فاقد پوشش بیمه اجتماعی هستند که باید شناسایی و با کمک دولت تحت پوشش قرار گیرند.

اجرای طرح بیمه فراگیر خانواده ایرانی؛ پوشش بیمه‌ای ۲ میلیون فرد جدید

از سوی دیگر اما طراحی و اجرای طرح بیمه فراگیر خانواده ایرانی از دیگر اقدامات سازمان تامین اجتماعی طی سال‌های گذشته است که همین طرح از یکسو موجب افزایش جمعیت تحت پوشش این سازمان و از سوی دیگر منجر به مدیریت چالش‌ ناترازی منابع و مصارف شده است، به گونه‌ای که از سال ۱۴۰۰ تا آذرماه امسال، بالغ بر ۲ میلیون قرارداد جدید با پرداخت حق بیمه در قالب بیمه زنان خانه‌دار، دانشجویان و صاحبان حرف و مشاغل آزاد منعقد شده است. در همین راستا سازمان تامین اجتماعی در سال جاری نیز برای جذب یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر هدف‌گذاری کرده که تا پایان آذرماه ۷۴۰ هزار نفر بیمه‌شده جدید جذب شده‌اند.

با بازنگری مقررات پوشش بیمه‌ای کارفرمایان، این امکان فراهم شده که بخش مهمی از جامعه کارفرمایان حقوقی با انتخاب دستمزد مورد درخواست و تمایل خود و پرداخت حق بیمه متناسب با آن، از مزایای قانونی پوشش بیمه‌ای برخوردار شوند. همچنین بیمه ورزشکاران، مربیان ورزشی و فعالان عرصه ورزش و شاغلان میادین و غرفه‌های میوه و تره‌بار مورد توجه قرار گرفت و در مجموع در حال حاضر بیش از ۳۲ گروه مشمول بیمه‌های توافقی هستند که توافق با ۷ گروه از آنان در دو سال اخیر صورت گرفته است. اخیراً نیز براساس تفاهم با صندوق اعتباری هنر این امکان فراهم شد که هنرمندان، روزنامه‌نگاران و نویسندگان نیز در قالب بیمه توافقی به جمع بیمه‌پردازان تأمین‌اجتماعی بپیوندند. بیمه توافقی مذکور در واقع براساس جدول و سازوکار تعیین‌شده که حق انتخاب دستمزد بالاتری را در اختیار هنرمندان مشمول قرار می‌دهد تا از مزایای بهتر و جامع‌تری بهره‌مند شوند.

اما علاوه بر افزایش جمعیت بیمه‌شدگان، ارتقای کیفیت ارائه خدمات به جامعه بیمه‌شدگان نیز به عنوان یکی از راهبردهای اصلی دستور کار قرار بوده است.

افزایش مراکز درمانی تامین اجتماعی

در بخش درمانی نیز، خدمات درمانی سازمان تأمین‌اجتماعی در دو بخش درمان مستقیم در مراکز درمانی ملکی این سازمان و درمان غیرمستقیم در قالب خرید خدمات از مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت، تأمین و ارائه می‌شود. به عبارتی ازمان تأمین‌اجتماعی علاوه بر آن که بزرگترین خریدار راهبردی خدمات درمانی است با دراختیار داشتن شبکه‌ای گسترده از ظرفیت‌های درمانی ملکی، دومین تولیدکننده خدمات سلامت پس از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی محسوب می‌شود؛ شبکه‌ای مشتمل بر ۴۰۴ مرکز درمانی ملکی در سراسر کشور، شامل ۸۴ مرکز، ۷۹ بیمارستان (۷۶ بیمارستان ملکی و ۳ بیمارستان هیات‌مدیره‌ای)، ۵ مرکز جراحی محدود و ۳۲۰ مرکز نیز خدمات سرپایی است، این درحالیست که قبل از انقلاب ۲۰ مرکز درمانی تخصصی و فوق تخصصی در تامین اجتماعی وجود داشت.

افزایش کلینیک‌های دیابت و فشار خون

اجرای غربالگری افراد در معرض خطر سرطان

علاوه بر ارائه اقدامات درمانی توسط سازمان تامین اجتماعی، مهدی ناقوسی- مدیرکل درمان مستقیم سازمان تأمین‌اجتماعی اعلام کرده است که برنامه غربالگری افراد در معرض خطر سرطان برست (پستان) و سرطان دستگاه گوارش تحتانی با هدف شناسایی زودهنگام بیماران و آغاز سریع سیر درمان پیش از جدی شدن مشکل در مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی با هماهنگی وزارت بهداشت و درمان در حال اجراست و در کنار آن با توجه به اهمیت موضوع پیشگیری، طرح استقرار کلینیک دیابت و فشار خون نیز در مراکز واجد شرایط پیگیری شده و تاکنون تعداد کلینیک‌های فعال این طرح در مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی به ۲۱۰ کلینیک در پایان سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ رسیده است.

برنامه استانداردسازی فضای فیزیکی و تجهیزات پزشکی بلوک‌های زایمان در مراکز منتخب با رویکرد قرارگرفتن سه مرحله زایمان (آمادگی برای زایمان، زایمان و بهبودی پس از زایمان) در یک فضا از دیگر برنامه‌های حوزه درمان است که در این راستا مدیرکل درمان مستقیم سازمان تأمین‌اجتماعی گفت: با توجه به تأکید مقام معظم رهبری در زمینه فراهم آوردن بسترهای مناسب برای افزایش موالید، اجرای برنامه استانداردسازی فضای فیزیکی و تجهیزات پزشکی بلوک‌های زایمان در مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی سرعت گرفته و تا پایان سال جاری این طرح در ۲۹ مرکز اجرایی خواهد شد.

اجرای طرح ملی نسخه الکترونیک و تاثیر آن در تشکیل پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان

اجرای طرح ملی نسخه الکترونیک نیز از مهم‌ترین طرح‌های توسعه‌ای در بخش سلامت در سالیان اخیر محسوب می‌شود که در حال حاضر در حال اجرا ست و اکثر پزشکان طرف‌قرارداد به نسخه‌نویسی الکترونیک روی آورده‌اند. به گفته مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمین‌اجتماعی، حتی برخی از پزشکان غیرطرف‌قرارداد بیمه‌ها هم تجویز نسخ بیماران را به‌صورت  الکترونیکی انجام می‌دهند. سامانه‌های نسخه الکترونیک اکنون به یک ثبات و پایداری مناسب رسیده و زمینه را برای تشکیل پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان فراهم کرده و بستر مناسبی برای نظارت و کنترل هزینه‌ها ایجاد شده است.

از جمله اقدامات مهم پیگیری شده در حوزه درمان سازمان نیز می‌توان به مکانیزه کردن فرآیند تبادل پرونده‌های بستری اشاره کرد که با الکترونیکی شدن تبادل اسناد بستری بیماران  بین بیمارستان‌های دانشگاهی و غیردانشگاهی طرف قرارداد و سازمان تأمین‌اجتماعی، یک گام دیگر به تشکیل و تکمیل پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان نزدیک‌تر خواهیم شد.

این در حالیست که حمایت دولت سیزدهم از بیماران مزمن و صعب‌العلاج و تقبل بخش عمده‌ای از هزینه‌های بیماران مذکور از محل صندوق بیماران صعب‌العلاج که نقش مهمی در پیشگیری از هزینه‌های کمرشکن برای بیماران و خانواده‌های آنان دارد، از دیگر اقدامات صورت گرفته بعد از انقلاب است که در کنار  حمایت از زوجین نابارور اجرا می‌شود.

درنظرگرفتن خدمات درمانی و دارویی برای بیماران خاص شامل تالاسمی، هموفیلی، پیوند کلیه، بیماران MS و بیماران مبتلا به سرطان در سازمان تأمین‌اجتماعی با هدف کاهش هزینه و بار مالی پرداخت از جیب این بیماران و همچنین نشان‌دار کردن بیماران خاص و صعب‌العلاج، امکان بهره‌مندی بیماران خاص تحت پوشش سازمان تأمین‌اجتماعی از اعتبارات و حمایت‌های صندوق بیماران خاص فراهم شده که موجب کاهش هزینه‌های بیش از ۹۰۰ هزار بیمار نشان‌دارشده از طریق مشارکت در اجرای صندوق حمایتی بیماران خاص و صعب‌العلاج بر اساس حمایت‌های موجود شده است.

 از جمله طرح‌هایی که با هدف کاهش پرداخت از جیب بیمه‌شدگان اجرا شده، می‌توان به طرح حفاظت مالی سازمان تأمین‌اجتماعی اشاره کرد که با اجرای این طرح، فرانشیز خدمات برای کلیه بیمه‌شدگان با سن بیش از ۶۵ سال به‌هنگام دریافت خدمات بستری در تمامی بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی کشور و تمامی بیمه‌شدگان ساکن در شهرهای فاقد مراکزدرمانی ملکی صفر شده است و کل هزینه درمان آنان در این بیمارستان‌ها از سوی سازمان تأمین‌اجتماعی تقبل شده است.

پاسخگویی ۲۴ ساعته به سوالات مخاطبان سازمان تامین اجتماعی

سازمان تامین اجتماعی اقدامات گسترده دیگری نیز انجام داده و در بخش‌های دیگر نیز خدماتی ارائه می‌دهد، اما از آنجایی که این سازمان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین سازمان‌های خدمات اجتماعی در کشور، با بیش از  ۴۷ میلیون ذی‌نفع در سراسر کشور در تعامل مستمر است و پاسخگویی به این جمعیت متنوع از مخاطبان، از طریق سازوکارهای معمول و سنتی امکانپذیر نیست و نیازمند نظام پاسخگویی متناسب با تنوع خدمات و کثرت مخاطبان است، از همین رو مرکز ارتباطات و نظارت مردمی سازمان تأمین‌اجتماعی از سال ۱۳۹۵ فعالیت خود را آغاز کرده است و به صورت ۲۴ ساعته در تمامی ایام سال پاسخگوی سوالات مردم است.

مرکز ارتباطات مردمی سازمان تأمین‌اجتماعی، با راه‌اندازی سامانه ۱۴۲۰ تلاش کرده خدمات سازمان و نحوه بهره‌مندی از این خدمات برای مخاطبان خود را ارتقاء دهد؛ سامانه‌ای که به عنوان یکی از پل‌های ارتباطی بیمه‌پردازان، کارفرمایان و بازنشستگان با سازمان محسوب می‌شود.

انتهای پیام