دولت جدید باید از ظرفیت گردشگری کشور برای غلبه بر مسئله ایران هراسی استفاده کند

حمدالله سجاسی قیداری در گفت‌وگو با مجله خبری آبادی 118 در خصوص انتظارات خود از دولت جدید در زمینه توسعه گردشگری اظهار کرد: گردشگری به عنوان یکی از استراتژی‌های توسعه در اکثر کشورهای جهان مورد توجه قرار می‌گیرد و یکی از ابزارهای توسعه در اقتصاد ملی شناخته می‌شود.

وی افزود: گردشگری از طریق توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های درونی سرزمین مانند جاذبه‌های طبیعی، جاذبه‌های انسانی شامل تاریخی، فرهنگی، مذهبی و … از جنبه‌های مختلف در توسعه کشور تاثیرگذار بوده و به عنوان یکی از ابزارهای توسعه و تنوع‌بخشی اقتصادی نیز مطرح است. از طرف دیگر توسعه گردشگری یکی از راهکارهای کاهش وابستگی کشور به نفت به عنوان بخش ارزآور است.

این کارشناس گردشگری تصریح کرد: گردشگری در توسعه کشور تا برنامه‌ سوم مورد توجه کمتری قرار می‌گرفت، اما در برنامه چهارم و پنجم تا حدودی مورد توجه واقع شد. همچنین برای اولین بار در برنامه ششم به صورت مستقیم به حوزه گردشگری اشاره و چندین حکم و برنامه در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی کشور نیز مطرح شد.

وی ادامه داد: اما خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه که در دولت جدید هم اجرایی خواهد شد، به صورت مفصل به بحث گردشگری پرداخته شده و در ذیل فصل هفتم، برنامه توسعه هفتم دو ماده، ۱۵ بند، ۵ جز و ۴ تبصره به عنوان احکام مستقیم در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور ابلاغ شده و سرفصل جداگانه‌ای دارد که می‌تواند ظرفیت بسیار خوبی در جهت استفاده از پتانسیل‌های گردشگری کشور از سوی دولت جدید نیز باشد.

سجاسی قیداری بیان کرد: وابستگی به نفت یا اقتصاد تک بعدی گریبانگیر اقتصاد ما شده و مشکلات زیادی را از این جهت برای اقتصاد کشور ما در دهه‌های گذشته به وجود آورده است و از طرف دیگر منابع درآمدی دولت نیز محدود است و عمدتا متمرکز بر درآمدهای نفتی و تا حدودی برخی از صادرات که بخشی از آن اغلب بر پایه فرآورده‌های نفتی است نیز متمرکز می‌شود. اما گردشگری به عنوان یکی از منابع درآمدی می‌تواند جایگزین باشد و فرصت درآمدی بسیار خوبی را در اختیار دولت جدید قرار دهد.

گردشگری می‌تواند به عنوان یک منبع پایدار درآمد برای کشور دارای اهمیت باشد

وی اضافه کرد: بنابراین گردشگری می‌تواند به عنوان یک منبع پایدار درآمد، برای کشور دارای اهمیت باشد و موجب فعال شدن کسب‌وکارهای مرتبط با حوزه گردشگری شود. از طرف دیگر گردشگری می‌تواند یکی از ابزارهای ارتباطی و همگرایی فرهنگی کشور با سایر کشورهای جهان نیز باشد.

عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه گردشگری، یکی از حوزه‌های بسیار زود بازده به لحاظ اقتصادی است، تاکید کرد: یکی از حوزه‌های بسیار خوب برای جذب سرمایه به خصوص سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه فعالیت‌ها و زیرساخت‌های گردشگری مانند هتل، حمل‌ونقل ریلی، هوایی و دریایی و … است که علاوه بر این حوزه گردشگری یکی از حوزه‌های بسیار خوب برای تحریم‌گریزی است.

وی خاطرنشان کرد: توسعه گردشگری در کشور ما بیشتر وابسته به سیاست‌های انبساطی است و هرچه دولت بتواند سیاست‌های انبساطی و یا تشویقی در حوزه جذب گردشگر و فعالیت‌های گردشگری داشته باشد، قطعا می‌تواند گردشگرهای خارجی مختلفی را به کشور جذب کند که حاصل این اقدام، درآمدهای ارزی بالا برای اقتصاد ملی است.

سجاسی قیداری با اشاره به اینکه ما در حوزه جذب گردشگر خارجی از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستیم، افزود: یکی از جنبه‌های بسیار خوب از توانمندی‌های گردشگری، گردشگری مذهبی به خصوص زیارت است که در چند سال گذشته رشد خوبی را شاهد بودیم. اما جای بسیار زیادی برای رشد دارد که می‌توان در شهرهایی مانند مشهد، قم و شیراز به صورت ویژه مورد توجه سیاستگذاران و مدیران مرتبط قرار گیرد.

وی ادامه داد: همچنین جنبه‌های دیگر گردشگری کشور مانند آثار تاریخی، فرهنگی، پتانسیل‌های درمانی، تفریحی و کشاورزی بسیار خوبی را می‌تواند برای جذب گردشگران خارجی فراهم سازد و در صورت سیاست‌گذاری‌های عقلانی و علمی می‌توانیم از این فرصت به خوبی برای توسعه ملی استفاده کنیم.

این فعال گردشگری عنوان کرد: امیدوار هستیم دولت جدید با توجه به رویکردهایی که در پیش گرفته و طبق شعارهایی که انجام شده بتواند با نگاه مثبت به حوزه گردشگری یک نگاه تعاملی و گفتمانی میان ملت‌ها و دولت‌ها شکل دهد و از ظرفیت گردشگری به خوبی استفاده کند و بتواند جذب گردشگر را افزایش دهد.

توسعه گردشگری می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد تصویر مثبت از کشور در سطح جهانی باشد

وی اظهار کرد: از طرف دیگر، توسعه گردشگری خود می‌تواند برای کشور زمینه‌ساز ایجاد تصویر مثبت از کشور در سطح جهانی باشد و زمینه بستر صلح، ارتباطات فرهنگی و بین‌المللی را فراهم کند. بنابراین با توجه به ظرفیت‌های برنامه هفتم که در حوزه گردشگری لحاظ شده، امیدواریم که این اهداف تحقق پیدا کند. به عنوان مثال این برنامه ذیل ماده ۸۲ در اجرای بند ۱۷ سیاست‌های کلی برنامه هفتم است و دولت باید به صورت کمی به برخی از شاخص‌هایی که در پایان برنامه در حوزه گردشگری پیش‌بینی شده است، جامه عمل بپوشاند.

این کارشناس گردشگری تاکید کرد: در پایان برنامه هفتم حوزه گردشگری باید به پیش‌بینی‌هایی که صورت گرفته است، دست پیدا کنیم. به عنوان مثال تعداد گردشگر ورودی خارجی، ۱۵ میلیون نفر پیش‌بینی شده است. تعداد هتل‌های کشور ۱۹۰۰، موزه‌های فعال در حوزه کشور ۱۰۰۰ نفر پیش‌بینی شده است که باید تحقق پیدا کند. همچنین باید ۵۷ اثر ثبت شده در فهرست آثار جهانی و ۹۵۰ اثر غیر منقول مرمت شده در طول سال نیز داشته باشیم.

وی بیان کرد: ارزش صادرات صنایع‌دستی، فرش دستبافت و صنایع وابسته باید در پایان برنامه هفتم به حدود ۴۹۰ میلیون یورو برسد. همچنین رشد سالانه اقتصاد صنایع‌دستی، فرش دستبافت و صنایع وابسته که ارتباط زیادی به حوزه گردشگری دارد، باید در پایان برنامه هفتم به ۸ درصد برسد. شاغلان در حوزه صنایع‌دستی و وابسته باید در پایان برنامه هفتم افزایش پیدا کند و به یک میلیون شغل برسد. بنابراین امیدواریم این موارد که در برنامه هفتم پیش‌بینی شده را در دولت جدید شاهد عملیاتی کردن آن‌ها باشیم.

سجاسی قیداری مطرح کرد: عملیاتی کردن این اهداف باعث می‌شود تا گردشگری ما در طراز برخی کشورهای منطقه مانند ترکیه قرار گیرد و بتوانیم از اقتصاد گردشگری برای توسعه و رونق کشور به خوبی استفاده کنیم و این امر مستلزم توجه به ظرفیت‌های داخلی، توجه به صاحبان کسب‌وکار حوزه گردشگری، توسعه زیرساخت‌های مرتبط با گردشگری، تسهیل ویزا و موارد حقوقی مرتبط با فعالیت شرکت‌های گردشگری خارج از کشور در ایران است.

تحول نهادی در صنعت گردشگری یکی از گام‌های مهم توسعه گردشگری است

وی گفت: یکی از مواردی که می‌تواند در دولت جدید برای توسعه گردشگری مورد توجه قرار گیرد و در حوزه صنعت گردشگری تحول‌آفرین باشد، تحول ساختاری و نهادی در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و همچنین زیرمجموعه‌های مرتبط با آن در مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها است که با به کارگیری متخصصان در این حوزه می‌توان دیدگاه‌ها و برنامه‌های جدید در سازمان‌های مرتبط به کار گرفته شود.

عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: تحول نهادی در صنعت گردشگری و به کارگیری متخصصان با دانش روز، یکی از گام‌های مهم برای پوست‌اندازی در حوزه نهادی و سازمانی برای توسعه گردشگری در کشور است. موضوع دیگری که دولت جدید می‌تواند در رابطه با تحول در حوزه گردشگری پیگیری کند، استفاده از ظرفیت کسب‌وکارهای مجازی و اینترنتی است.

وی تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های صنعت گردشگری این است که با ابزارها و فناوری‌های جدید بسیار عجین است و هرچقدر بتوانیم از این ابزارها استفاده بیشتری کنیم قطعا می‌توانیم از فعالانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، حمایت‌های بیشتری داشته باشیم تا به رشد گردشگری، تحول و بسترهای لازم برای توسعه کسب‌وکارهای اینترنتی و مجازی نیز کمک کند که لازمه آن فراهم‌سازی اینترنت پرسرعت و تسهیل ارائه مجوزهایی برای کسب‌وکارهای مجازی توسط دولت است.

سجاسی قیداری افزود: ما در این حوزه جوانان بسیار فعال و خلاقی داریم که می‌توانند کسب‌وکارهای بسیار خوبی را در حوزه فضای مجازی برای گردشگری راه‌اندازی کنند و خود در جذب گردشگر، ارزآوری و ارائه خدمات بهینه بسیار موثر و مفید باشند.

وی بیان کرد: هرچقدر تسهیل روادید میان ایران و سایر کشورها بیشتر باشد قطعا جذب گردشگر را به راحتی امکان‌پذیر می‌کند. یکی از رسالت‌هایی که کنسول‌گری‌های ما در کشورهای مختلف جهان دارند این است که باید مبلغ ایران برای جذب توریست نیز باشد، زیرا در حوزه دیپلماسی بین‌المللی تاکنون به این مسئله بسیار مهم در کشورهای خارجی کمتر توجه شده است که در دولت جدید می‌تواند این ظرفیت فعال شود، بنابراین فعالیت کنسولگری‌های ایران در کشورهای خارجی یکی از ظرفیت‌های بسیار خوب برای جذب گردشگر به ایران است. 

گردشگری یک صنعت فرابخشی است

این کارشناس گردشگری اضافه کرد: البته باید توجه داشت که گردشگری یک صنعت فرابخشی است که توسعه آن مستلزم توجه و همگرایی نهادهای مختلف و گاهی همکاری وزارتخانه و ادارات مختلف در سطح ملی، استانی، شهرستانی و حتی بخش‌ها است که می‌تواند صنعت گردشگری را دچار تحول کند.

وی ادامه داد: بنابراین زمانی که از تحول نهادی و ساختاری صحبت می‌کنیم، در واقع توجه به ظرفیت‌های فرابخشی که این صنعت در درون کشور دارد و می‌تواند یک همگرایی را در ساختار اداری کشور برای جلب نظر همه بخش‌ها به این مسئله مهم که گردشگری می‌تواند یکی از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های توسعه در کشور باشد را محقق ‌کند.

وی مطرح کرد: بنابراین گردشگری نه تنها تهدید نیست بلکه یک فرصت بسیار مهم برای توسعه کشور در آینده است و امیدواریم با تدابیری که در دولت جدید اندیشیده می‌شود از این ظرفیت به خوبی استفاده کنیم. یکی از مهم‌ترین پیشنهادهای من برای دولت جدید در راستای توسعه گردشگری و بهره‌گیری از ظرفیت‌های گردشگری برای کشور در زمینه ارزآوری می‌تواند ایجاد و راه‌اندازی منطقه ویژه گردشگری برای کشور باشد که می‌توانیم برای جذب گردشگران خارجی هم در سواحل جنوبی، شمالی و مناطق مرکزی ایران برنامه‌ریزی‌های ویژه داشته باشیم.

سجاسی قیداری خاطرنشان کرد: شهرهای جهانی مانند اصفهان، یزد، شیراز و … می‌توانند به عنوان منطقه ویژه گردشگری تعریف شوند و برای آن‌ها متناسب با شرایطی که دارند، برنامه‌های ویژه‌ای در دولت و وزارت مربوطه نوشته شود و با توسعه گردشگری، رویکرد ویژه‌ای را اتخاذ کنند. الگوها و نمونه‌های بسیار خوبی در کشورهای اطراف و جهان داریم که می‌توان مورد مطالعه قرار داد و نقاط قوت آن‌ها را برای توسعه گردشگری به کار گرفت.

وی عنوان کرد: در مجموع پیشنهاد می‌شود که دولت جدید از ظرفیت گردشگری کشور برای غلبه بر مسئله ایران هراسی استفاده و از آن به عنوان ابزاری برای دیپلماسی عمومی، صلح، همگرایی میان ملت‌ها و کشورها به کار گیرد؛ حتی می‌توان گفت که گردشگری به عنوان یک قدرت نرم، ابزار بسیار خوبی برای دولت است و می‌تواند برای جذب گردشگر، سرمایه‌ها، ارز و همچنین صدور فرهنگ ایرانی و اسلامی به کشورهای مختلف در خدمت دولت باشد.

وی ادامه داد: در بحث آمایش سرزمین و توسعه گردشگری، در حال حاضر به دلیل اینکه تمرکز و پراکندگی گردشگری در کشور محدود به شهرهای شمالی و معروف مانند اصفهان و شیراز، بخش‌های قابل توجهی از کشور با وجود دارا بودن ظرفیت‌های خوب گردشگری از این فرصت گردشگری، جذب سرمایه و آورده‌های گردشگری به خوبی استفاده نمی‌کنند و لازمه این امر توجه دولت به ساماندهی زمانی و مکانی تعطیلات در کشور است که می‌تواند به عنوان یک استراتژی خوب برای آمایش سرزمین از طریق آمایش صنعت گردشگری عمل کند.

سجاسی قیداری اضافه کرد: به عنوان مثال ما با توجه به اینکه کشورمان به لحاظ آب و هوایی یک کشور دارای آب و هوای بسیار متنوع است و افراد می‌توانند در فصل زمستان همان زمان‌هایی که در شمال و غرب کشور سرما حاکم است، آب و هوای بسیار خوبی در بخش جنوبی کشور فراهم است و با افزایش تعطیلات یا اختصاص چند روز تعطیلات توسعه گردشگری در آن منطقه را رونق ببخشند.

انتهای پیام