سنگ بست؛ تنها شهر بازمانده از دوران غزنوی

احسان زهره‌وندی در گفت و گو با مجله خبری آبادی 118 افزود: پایگاه میراث ملی سنگ بست فریمان جزء یکی از پایگاه‌های نوپا کشور و در واقع آخرین پایگاهی هست که در خراسان رضوی راه‌اندازی شده است.

وی با بیان اینکه این پایگاه در ۳۴ کیلومتری مشهد قرار دارد، تصریح کرد: این مجموعه تاریخی که در بخش مرکزی شهرستان فریمان و روستای سنگ‌بست واقع شده در ۱۵ دیماه ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۶۴ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی از اجرای سازه‌های ال اس اف (LSF)  بر روی کاوش‌های باستان‌شناسی برای اولین بار در کشور خبر داد و افزود: قسمت کاوش باستان‌شناسی مسجد و منبر تاریخی مجموعه با سازهای سبک ال اس اف پوشانده شده است.

وی با بیان اینکه منبر مسجد شهر تاریخی فریمان در سال ۱۳۹۷ توسط باستان شناسان کشف شده است، خاطرنشان کرد: وسعت مناره و مقبره ارسلان جاذب و بقایای شهر تاریخی سنگ بست ۱۴ هکتار است.

زهره‌وندی بیان کرد: در این محوطه باستانی بقایایی شامل کاروانسرا، حمام، مسجد، بازار، مقبره ارسلان و دیگر بناهای تاریخی و بقایای شهر تاریخی سنگ بست است.

وی همچنین با بیان اینکه در مجاورت پایگاه میراث ملی سنگ بست فریمان کاروانسرایی از دوره تیموریان وجود دارد، افزود: این کاروانسرا که منصوب به امیرعلی شیرنوایی است آینده و افق خوبی را در گردشگری بهتر این پایگاه می‌تواند رقم بزند، ضمن اینکه آماده واگذاری آن به بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری نیز هستیم.

مقبره ارسلان یکی از آثار بسیار مهم

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با بیان اینکه مقبره ارسلان یکی از آثار بسیار مهمی است که به جذابیت این مجموعه افزوده است، گفت: ارسلان جاذب والی طوس در دوران غزنویان است.

وی با اشاره به اینکه اغلب گردشگران، میل ایاز با ارتفاع ۲۶ متر و مقبره ارسلان جاذب را به عنوان شاخصه شهر تاریخی سنگ بست می‌شناسند، اظهار کرد: برای برخی پژوهش‌ها مقبره ارسلان جاذب یکی از آثاری بوده که در حمله مغول تخریب نشده است.

در قسمت بالا و پایین میل ایاز، مقرنس‌های آجری و کتیبه‌ای به خط کوفی آجری دیده می‌شود. بر روی این کتیبه، آیه ۳۳ از سوره فصلت نوشته شده است. بر اساس شواهد موجود، این میل احتمالاً مناره‌ی مسجد جامع بوده و همچنین به عنوان راهنمای کاروانیان از آن استفاده می‌شده است.

زهره‌وندی در ادامه با اعلام اینکه تاکنون در این مجموعه خواناسازی با کاوش باستان‌شناسی انجام شده است، اظهار کرد: تاکنون منبر و قسمتی از مسجد تاریخی خواناسازی شده و برای بازدید گردشگران نیز آماده شده است.

وی حفاظت از این مجموعه ارزشمند تاریخی را از مهم‌ترین اولویت‌ها دانست و گفت: امیدواریم هر چه زودتر بقایای معماری باقی مانده را خواناسازی کنیم.

تأکید بر تقویت بیشتر کارهای پژوهشی

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی در ادامه از بازدید مدیرکل پایگاه‌های میراث فرهنگی کشور از پایگاه میراث ملی سنگ بست فریمان خبر داد و افزود: این بازدید با هدف اقدامات انجام شده در پایگاه میراث ملی انجام شد.

وی ضمن مثبت ارزیابی کردن اقداماتی که تاکنون در این پایگاه صورت گرفته توسط مدیرکل پایگاه‌های میراث فرهنگی کشور اظهار کرد: در این بازدید بر تقویت بیشتر کارهای پژوهشی این پایگاه تأکید شد.

زهره‌وندی تعریف مسیر گردشگری، مرمت مقبره ارسلان جاذب، احداث ساختمان نگهبانی و سرویس‌های مجموعه را از جمله اقدامات انجام شده در پایگاه میراث ملی سنگ بست فریمان اعلام کرد و افزود: نورپردازی و فنس کشی محوطه به صورت کامل انجام شده است.

شهر تاریخی سنگ بست، یکی از پایگاه‌های دوران اسلامی

وی خاطرنشان کرد: انجام برنامه‌های پژوهش محور با نگاه خواناسازی و تولید محتوایی برایی مجموعه در دستور کار پایگاه میراث ملی سنگ بست فریمان قرار گرفته است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با اشاره به اینکه شهر تاریخی سنگ بست به عنوان یکی از پایگاه‌هایی که در دوران اسلامی نقش داشته برای ما بسیار حائز اهمیت است، گفت: تلاش می‌شود با معرفی بهتر مجموعه، پایگاه میراث ملی سنگ بست فریمان به عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری تبدیل شود.

این محل در قدیم پل ارتباطی بین مناطق و شهرهای تاریخی و مهمی چون مرو، نیشابور، هرات باستان، مشهد و قهستان بوده است و به همین دلیل منزلی مهم در کنار جاده معروف ابریشم به شمار می‌آمد.

انتهای پیام