مشق تاریخ در موزه هنرهای معاصر اصفهان

حمیدرضا حسینی، مدیر گروه گردشگری «مشق تاریخ» دراین‌باره به مجله خبری آبادی 118 گفت: در این گروه که در سال ۱۳۹۶ با هدف توسعه آموزش عمومی تاریخ از طریق سفر و فعالیت‌های گردشگری شکل‌گرفته است مانند سایر گروه‌های گردشگری بازدید از مکان‌های گردشگری ایران انجام می‌شود، اما با توجه به فعالیت‌هایش مشق تاریخ نام دارد.

او توضیح داد: آن نوع گردشگری که در دنیا شهرت دارد گردشگری مکان محور است درحالی‌که گردشگری در مشق تاریخ، روایت محور است یعنی انتخاب مکان‌ها برای بازدید بر اساس روایت صورت می‌گیرد.

حسینی که فعالیت حرفه‌ای خود را از سال ۱۳۷۲ با نویسندگی و سردبیری برنامه‌های تاریخی در رادیو ایران آغاز کرد و سال‌ها به‌عنوان خبرنگار و دبیر گروه‌های تاریخ و میراث فرهنگی مطبوعات ایران فعالیت داشته است، در تعریف گردشگری بر پایه روایت گفت: در اصفهان مکان‌های بسیار زیبا و مشهوری مانند میدان نقش‌جهان، سی‌وسه‌پل، پل خواجو، مسجد جامع عتیق، منارجنبان و بسیاری نقاطی دیگر وجود دارد که هرکدام داستانی بسیار ارزشمند دارند، اما اگر اصفهان مقصد سفر گروه گردشگری مشق تاریخ قرار بگیرد و با توجه به مسئله‌ی روایت محور بودن، موضوع بازدید به‌طورمثال دوران سلجوقیان باشد در این صورت هدف از سفر به اصفهان در گروه مشق تاریخ این است که تاریخ حکومت سلجوقیان از منظر اصفهان به‌عنوان پایتخت این سلسله را بازخوانی کنیم؛ بنابراین ما در این گردش به میدان نقش‌جهان، سی‌وسه‌پل و بسیاری از بناهای شاخص دیگر نخواهیم رفت و به دنبال آثاری خواهیم بود که به دوره سلجوقی تعلق دارند.

او اضافه کرد: در سفرهای گردشگری مشق تاریخ، روایت است که به ما می‌گوید باید از چه نقاطی بازدید کنیم؛ بنابراین اگر روایت مربوط به دوره صفویه باشد آثار این دوره را بازدید خواهیم کرد و در مورد سایر دوره‌ها نیز به همین ترتیب خواهد بود.

مدیر گروه گردشگری «مشق تاریخ» در مورد سفرهای این گروه به اصفهان گفت: تاکنون چهار تور اختصاصی و روایت محور توسط گروه گردشگری مشق تاریخ برگزارشده است؛ اولین تور با نام شکوه سلجوقیان به بازخوانی اصفهان در این دوره پرداخته شد، سومین تور با محوریت اصفهان دوره صفویه برگزار شد و سومین تور نیز جلفای زیبا نام داشت که به  علت و پیشینه حضور ارامنه در اصفهان، کیفیت فرهنگی و تمدنی که توسط آن‌ها در اصفهان ایجاد شد و سهم آن‌ها در توسعه فرهنگی اجتماعی و اقتصادی اصفهان پرداخته شد. تور آخر نیز که در حال برگزار است و تا روز جمعه ادامه خواهدداشت به بناهای قاجاری اصفهان اختصاص دارد که طی آن از موزه هنرهای معاصر اصفهان، تیمچه ملک، مدرسه صدر، خانه مشیرالملک انصاری، انگورستان ملک، خانه معتمدی، خانه مشروطه و همچنین تکایای قاجاری تخت فولاد اصفهان بازدید می‌شود.

مدیر گروه گردشگری مشق تاریخ و نویسنده کتاب‌های «تهران تب‌آلود؛ نگاهی به مکان‌های فراموش‌شده جنبش مشروطه در تهران» و «تهران؛ نگاهی به پیشینه تاریخی و سرمایه‌های فرهنگی-اجتماعی شهر تهران» بیان کرد: مجموعه برنامه‌های گردشگری مشق تاریخ، پاسخی به این خواسته است که برای ما، هر سفر بهانه‌ای است برای آشنایی با پاره‌هایی از تاریخ و هر سفر، روایتی دارد و روایتگری.

حسینی تصریح کرد: فعالیت‌های گروه گردشگری مشق تاریخ در سه بخش برگزاری برنامه‌های گردشگری روایت‌گر تاریخ، برگزاری نشست‌ها و دوره‌های آموزش تاریخ و همچنین تولید محتوا و محصولات فرهنگی در حوزه گردشگری فرهنگی جای می‌گیرد.

همچنین مهدی تمیزی، مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان در بازدید گروه گردشگری مشق هنر از روند مرمت این موزه، با اشاره به تخریب بیش از ۲۰ بنای تاریخی در اصفهان توسط ظل‌السلطان، گفت: بنای این موزه از دوره قاجار تا دوران معاصر تغییرات بسیاری کرده و کاربری‌های مختلفی نیز داشته است، به‌طوری‌که تا پیش از سال ۱۳۷۲ محل استانداری اصفهان بود و در اسفندماه سال ۷۳ به‌عنوان موزه هنرهای معاصر اصفهان بازگشایی شد که البته این اقدام نیز به دلیل عدم هماهنگی و ارتباط با کالبد بنا، اقدام صحیحی نبود.

او با بیان اینکه گاهی در دوران پاندمی‌ اتفاقات مهمی نیز رخ می‌دهد که یکی از آن‌ها هم‌زمان با گسترش بیماری کرونا، در موزه هنرهای معاصر اصفهان اتفاق افتاد، افزود: با توجه به تعطیلات متعدد در دوران کرونا، از شهردار پیشین اصفهان درخواست کردیم تا بودجه‌ای برای مرمت این موزه مصوب شود؛ به‌این‌ترتیب حدود دو میلیارد و ۵۰۰ هزار تومان مصوب و بعد از ۲۷ سال مرمت موزه هنرهای معاصر اصفهان آغاز شد و اگرچه این تصور وجود داشت که مرمت بنا بین ۶ تا ۸ ماه به پایان خواهد رسید، اما هرچه کار جلوتر رفت نیازِ موزه به مرمت بیشتر آشکار می‌شد.

تمیزی گفت: در سال ۱۳۷۳ تیرهای چوبیِ قیراندود نشده در سقف این بنا استفاده‌شده بود و به همین دلیل در این مدت به علت هجوم موریانه‌ها به‌شدت آسیب‌دیده‌اند به‌طوری‌که اگر برای مرمت اقدام نمی‌شد امکان آوار شدن سقف موزه وجود داشت؛ بنابراین آنچه در این خصوص در حال انجام است جایگزینی تیرهای سقف با تیرهای روسی است که همگی پلاک بندی و برای مقابله با موریانه، گازوئیل اندود شده‌اند. همچنین نقب‌های دور حیاط در سال ۷۲ به‌اندازه نیم متر کارشده بودند درحالی‌که به دو متر ارتفاع نیاز داشت که این موضوع نیز در مرمت اخیر موردتوجه قرار گرفت و انجام شد و در هر یک از آن‌ها چاه‌هایی نیز با عمق بسیار زیاد حفر شد تا آب در نقب‌ها نمانَد و رطوبت به بنا آسیب وارد نکند؛ ضمن اینکه در یکی از این چاه‌ها یک دهنه اسب متعلق به دوران صفوی کشف شد.

مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان با بیان اینکه پیمانکار مرمت موزه هنرهای معاصر اصفهان سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان، ادامه داد: سنگینی این بنا در بخش‌هایی باعث نشست آن نیز شده بود که در حال حاضر تمام سقف‌های ضلع‌های غربی و شمالی، برداشته‌ و ستون‌های جدید زده شده و بخشی از سقف نیز آجرفرش شده که ادامه خواهد داشت.

او با بیان اینکه هر آنچه از بنا خارج می‌شود بررسی‌شده و نگه‌داشته می‌شود، تصریح کرد: در طی این مرمت مشخص‌شد که زیر سقف‌های این بنا مزین بوده اما قطعاً بسیاری از این تزئینات در سال ۷۲ و قبل از آن از بین رفته است، درحالی‌که در مرمت اخیر هر آنچه به دست آمده بررسی و مطالعه و نگهداری شده است. همچنین کاری که امروز در مورد گچبری‌های بنا انجام می‌شود نقاشی روی گچبری نیست بلکه گچبری به معنای واقعیِ گچبری است چراکه هیچ زمان روی گچبری نقاشی انجام نمی‌شد.

تمیزی یادآوری کرد: امیدواریم این موزه به گونه‌ای مرمت و بازسازی شود که حداقل چندده سال باقی بماند.

انتهای پیام