گوبلکی‌تپه قدیمی‌ترین پرستشگاه جهان با قدمتی ۱۱ هزار ساله
مجله خبری آبادی 118/خراسان رضوی در عصر حاضر صنعت گردشگری از نظر درآمد هم‌پایه و حتی بالاتر از صنایع مهمی نظیر نفت و گاز قرار دارد. همچنین قدرت این صنعت برای افزایش تبادل فرهنگی و آشنایی با فرهنگ و اقوام قابل توجه است. رشد و پیشرفت گردشگری باعث شکوفایی اقتصاد هر کشور می‌شود و بدیهی است با فعال شدن این صنعت بازار تمام دست‌اندرکاران این صنعت که معرف فرهنگ اقوام و کشور خود هستند، رونق خواهد داشت.
کشور ترکیه ترکیبی از فرهنگ‌های مختلف بوده و در گذشته به عنوان بخشی از امپراطوری رم شناخته می‌شد. این کشور امروز به واسطه دارا بودن بناهای باستانی زیبا به یک مقصد گردشگری فرهنگی بزرگ تبدیل شده است.
یکی از مناطق جذاب ترکیه «بنای گوبلکی‌تپه» نام دارد که به گفته محققان و باستان‌شناسان این بنا قدیمی‌ترین پرستشگاه جهان است و حدودا قدمتی ۱۱ هزار ساله دارد. در این منطقه معابدی را می‌توان دید که ساخت آن‌ها به زمان نو سنگی باز می‌گردد و جالب اینجاست که ساخت این بناها تنها به وسیله ابزراآلات امروزی امکان‌پذیر بوده است.
این معبد در بالاترین نقطه یک رشته کوه در ۱۵ کیلومتری شهر «شانلی اورفا» در کشور ترکیه در نزدیکی مرز سوریه واقع شده است. طبق بررسی‌های باستان‌شناسان جهان گوبلکی‌تپه احتمالا مکانی برای پرستش خداوند بوده و اولین جرقه‌ها برای پیدایش انسان‌های متمدن در آن دیده شده است.
منطقه‌ای که گوبلکی‌تپه در آن قرار دارد پُر از تپه‌های کم‌ارتفاع با قله‌هایی پهن و تا حدی مسطح است. تپه‌ای که این سایت باستانی روی آن قرار گرفته ارتفاعی کمتر به نسبت باقی تپه‌ها دارد و به این دلیل به گوبلکی‌تپه در ترکیه شهرت پیدا کرده که در زیر خاک‌های آن یکی از با ارزش‌ترین سایت‌های باستانی و تاریخی جهان قرار گرفته است. بنایی عبادی با طراحی‌های فوق‌العاده که به زمان‌های بسیار دور باز می‌گردد.
افسانه‌ها و شایعات اسرارآمیز بسیار زیادی حول گوبکلی تپه، قدیمی‌ترین نیایشگاه جهان، وجود دارد؛ برای مثال برخی از دانشمندانی که در کاوش این محوطه حضور نداشته‌اند، حدس می‌زنند گوبکلی‌تپه رصدخانه است اما تیم کاوشگر گوبکلی‌تپه هرگونه ارتباط این محوطه با آسمان شب را تا حد زیادی رد کرده است.
به گفته محققان این محوطه باستانی به طرز چشمگیری دست‌نخورده است و بخش‌های زیادی از آن سالم مانده اما در گذر زمان بر اثر نیروهای مختلف تغییراتی در آن به وجود آمده است. طی تحقیقات انجام شده برخی از ستون‌های سنگی بنا برداشته و در جای دیگری بازسازی شده‌اند و اخیرا نیز کشاورزان بخش‌هایی از برخی ستون‌های خاص را مرتب و برخی را تکه‌تکه کرده‌اند.
کلاوس اشمیت، باستان‌شناس که زمانی طولانی را صرف مطالعه این معبد کرده، معتقد است گوبلکی‌تپه به عنوان مکانی برای زیارت انسان‌ها با فاصله زیاد از شهرهای مسکونی بنا شده است. اشمیت همچنین گفته که گوبلکی‌تپه ممکن است مکانی برای فرقه مرده‌پرست بوده و حیوانات حک شده در ستون‌های عظیم آن به منظور محافظت از مردگان آنجا طراحی شده باشند.
در سال ۲۰۱۷ با کشف جمجمه‌ای در این مکان فرضیه اشمیت تقویت شد اما با این حال باستان‌شناسان هنوز هیچ نوع مقبره‌ای در این محل پیدا نکرده و نتوانسته‌اند این فرضیه را به اثبات برسانند.
احتمالا گوبلکی‌تپه در زمان اولین عصر یخبندان بنا شده است
این معبد شامل مجموعه‌ای از قدیمی‌ترین سنگ‌ها بوده که ۱۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح توسط شکارچیان ساخته شده است. این یعنی گوبلکی‌تپه قبل از ساخت اهرام مصر یا ستون‌های استون‌هنج در زمان بین‌النهرین و اولین عصر یخبندان بنا شده است. ستون‌ها یکی از جذاب‌ترین بخش‌های گوبلکی تپه است. هر ستون ارتفاعی حدود ۶ متر داشته و وزن آن بالغ بر ۱۰ تن است. سنگ‌های عظیم به کار رفته در گوبلکی‌تپه وزنی بین ۱۰ الی ۵۰ تن دارد.
تاکنون باستان‌شناسان و زمین‌شناسان حداقل ۲۰۰ ستون عظیم که تقریبا در ۲۰ مسیر دایره‌ای متمرکز شده را کشف و بررسی کرده‌اند.
راز مدفون شدن یکباره این معبد در زیر خاک هنوز کشف و فاش نشده است. معبد گوبلکی تپه حدود ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد به دلایل نامعلومی به مدت ۵۰۰ سال مدفون شد و متروک ماند. البته پس از آن مجددا مورد استفاده قرار گرفت و یک بار دیگر ترمیم و بازسازی شد.
صندوق میراث جهانی امیدوار است در سال‌های آینده مسیر کاوش و تحقیق بیشتر به این مکان ادامه داشته باشد تا شاید آثار شگفت‌انگیز بیشتری در این منطقه کشف شود.
منبع:
www.kulturportali.gov.tr
www.smithsonianmag.com
انتهای پیام
