چند راهکار کشورها برای مقابله با پیری جمعیت
درست کمی بعد از آنکه چین اعلام کرد جمعیتش برای اولین بار در شش دهه کم شده است، نخست‌وزیر ژاپن نیز هشدار داد نرخ پایین تولد و پیر شدن جمعیت، این کشور را در معرض خطر جدی قرار داده است.
به گزارش مجله خبری آبادی 118، وی تاکید کرد: ژاپن در وضعیتی گرفته است که مشخص نیست آیا می‌توانیم کارکردهایی که یک جامعه دارد را حفظ کنیم. بعد از آنکه نرخ تولد در این کشور به کمترین میزان خود رسید، مقامات ژاپن اعلام کردند که سرمایه‌گذاری روی برنامه‌های فرزندآوری را دو برابر خواهند کرد تا بتوانند خانواده‌ها را به داشتن فرزندان بیشتر تشویق کنند.
با این حال این فقط چین و ژاپن نیستند که با این مشکل مواجه شده‌اند.
در ادامه به نقل از شبکه خبری بی بی سی، نگاهی می‌اندازیم به راه‌هایی که کشورهای مختلف برای بالا بردن نرخ تولد در پیش‌گرفته‌اند.
مرخصی طولانی‌تر برای بارداری و زایمان
بوریانا آندرونا گرماتیکوا، مادری ۳۳ ساله و اهل کشور بلغارستان است. او برای ۱۲ ماه، هرماه چیزی نزدیک به حقوق عادی‌اش را دریافت می‌کرد.
او می‌گوید: در سال اول مرخصی بارداری، ۹۰ درصد حقوق عادی‌تان را دریافت می‌کنید و در سال دوم حقوق پایه پرداخت می‌شود.
بلغارستان که ۲۲ درصد جمعیت آن بالای ۶۵ سال است، طبق گزارش بانک جهانی مسن‌ترین جمعیت در اتحادیه اروپا را دارد.
فقط نیمی از کشورهایی که جز لیست کشورهای توسعه‌یافته یونیسف هستند حداقل شش ماه مرخصی با حقوق کامل به مادران می‌دهند. استونی طولانی‌ترین مرخصی بارداری با حقوق کامل را دارد. در این کشور مرخصی بارداری با حقوق کامل ۸۵ هفته است و این در حالیست که ایالات‌متحده هیچ برنامه دولتی تحت عنوان مرخصی بارداری ندارد.
گرماتیکوا می‌گوید: اینکه بدانید می‌توانید برای دو سال دور از کار به مراقبت و بزرگ کردن فرزندتان بگذرانید حس امنیت به شما می‌دهد. به شما امکان می‌دهد با فرزندتان رابطه احساسی محکمی ایجاد کنید و اگر فرزندتان بیماری داشته باشد (مانند فرزند من) و باید همیشه کنارش باشید، آرامش خیال دارید که می‌توانید کنارش باشید و شغلتان هنوز در جای خود باقی است و می‌توانید به آن برگردید.
اما با وجود چنین برنامه سخاوتمندانه‌ای، پیش‌بینی‌های جمعیتی سازمان ملل در مورد بلغارستان نشان می‌دهند که این کشور تا سال ۲۰۵۰ میلادی، ۲۰ درصد جمعیت خود را از دست می‌دهد.
هرچند مرخصی دوران بارداری و زایمان بلغارستان طولانی است اما این کشور از جهات دیگر همچنان برای پدر و مادرها شرایط سختی دارد.
گرماتیکوا می‌گوید: هنوز مشکلات زیادی هست. مثلاً نبود خدمات حرفه‌ای نگهداری از کودکان، حقوق پایین و تورم بسیار بالا، قیمت بالای املاک و خانه و اختلاف زیاد بین حقوق زنان و مردان.
پرداخت‌های کمک‌هزینه بالا به مادران جوان
درحالی‌که بلغارستان با تمرکز بر مرخصی بارداری و زایمان می‌خواهد نرخ پایین تولد خود را بهتر کند، کره جنوبی راه دیگری در پیش‌گرفته: پرداخت پول نقد.
در برنامه‌ای که از امسال شروع می‌شود، هر خانواده با یک فرزند تازه به دنیا آمده می‌تواند مبلغ ماهانه حدود ۷۴۵ دلار دریافت کند.
دلیل پرداخت چنین مبلغ‌های بالایی روشن و ساده است.
طبق پیش‌بینی سازمان ملی آمار کره جنوبی، در دو سال آینده، یک نفر از هر پنج نفر در این کشور بالای ۶۵ سال خواهد بود.
مانند بسیاری از کشورهای دیگر، کره جنوبی در تلاش است تا سیستم بهداشت و خدمات اجتماعی‌اش توان رسیدگی به جمعیت رو به پیری کشور را داشته باشند اما وقتی در سال ۲۰۲۲ مشخص شد که این کشور پایین‌ترین نرخ تولد را داشته است، مشکلات پیچیده‌تر شد.
به همین دلیل دولت با سه برابر کردن کمک‌هزینه فرزند می‌خواهد این مشکل را حل کند.
این کمک‌هزینه برای یک سال به‌طور کامل پرداخت می‌شود و وقتی کودک به یک سالگی می‌رسد این مبلغ نصف می‌شود. این روند سالانه ادامه پیدا می‌کند.
سیاست‌گذاران کره جنوبی امیدوارند این پرداخت‌ها تأثیر فراوانی بر ترکیب جمعیتی و مسیر پیش روی کشور داشته باشد.
لی سانگ ریم، یکی از محققان انستیتوی سلامت و خدمات اجتماعی به بی‌بی‌سی گفت: انتظار می‌رود در عرض ۲۰ سال کره جنوبی از ژاپن جلو بزند و پیرترین کشور جهان شود.
ربات های پرستار
برای ژاپن که عشق شدیدش به تکنولوژی بر کسی پنهان نیست، چندان جای تعجب ندارد که برای حل مشکل پیری جمعیت به سراغ ربات‌ها بروند.
طبق گزارش بانک جهانی، جمعیت رو به پیری در ژاپن از همین حالا هم رشد اقتصادی این کشور را کند کرده است.
در کنار دو برابر کردن بودجه برنامه‌های مشوق فرزندآوری، تأسیس یک‌نهاد دولتی که به شکل اختصاصی به مسائل مربوط به جمعیت رو به سالمندی می‌پردازد، دولت ژاپن سرمایه‌گذاری‌های زیادی روی ربات‌هایی کرده است که به مردم کمک می‌کنند در دوران سالمندی زندگی راحت‌تری داشته باشند.
شرکت‌های ژاپنی با کمک‌هزینه دولتی در حال سرمایه‌گذاری روی طراحی ربات‌های پرستار هستند. بعضی از این ربات‌ها که به شکل سگ یا فوک های پشمالو هستند به کسانی که از سالمندان نگهداری می‌کنند، کمک می‌کنند.
این ربات‌ها طوری طراحی شده‌اند که می‌توانند سالمندان را تحت نظر و مراقبت داشته باشند، با آن‌ها صحبت کنند و در حین حرکت کمکشان کنند.
لغو سیاست تک‌فرزندی
دولت چین از زمان لغو سیاست تک‌فرزندی در سال ۲۰۱۶ سعی کرده است با تخفیف مالیاتی و ارائه خدمات بهتر بارداری، زوج‌ها را به فرزندآوری تشویق کند. زوج‌هایی که ازدواج کرده‌اند حالا اجازه دارند دو فرزند داشته باشند.
رئیس‌جمهور چین در ماه نوامبر سال ۲۰۲۲ بالا بردن نرخ تولد را یکی از اولویت‌های کشور اعلام کرد اما ظاهراً بالا بردن نرخ تولد از پایین آوردن آن کار سخت‌تری است.
در سال ۲۰۲۳ جمعیت چین برای اولین بار در ۶۰ سال با ۶.۷۷ تولد به ازای هر ۱۰۰۰ نفر، کاهش داشته است.
شی جین پینگ قول داده است که دولت، برنامه ملی فعالانه‌ای برای مواجه با مسئله جمعیت رو به پیری کشور در پیش خواهد گرفت.
اما آینده طبق پیش‌بینی‌های سازمان ملل با کاهش ۶۰ درصدی جمعیت چینی‌های بین ۱۵ تا ۶۴ سال، درخشان به نظر نمی‌رسد.
نگرانی از این است که نیروی کار رو به سالمندی بر اقتصاد بزرگ چین تأثیر بگذارد و کند شدن فعالیت اقتصادی چین بر کل جهان تأثیر بگذارد.
آموزش مادام‌العمر
سنگاپور یکی دیگر از کشورهای جهان است که جمعیتش به‌سرعت رو به پیری می‌رود.
دولت برای کمک به نیروی کار و برای مواجه‌شدن با چالش‌های جمعیت رو به سالمندی روی برنامه‌های مادام‌العمر آموزشی سرمایه‌گذاری کرده است.
به گزارش شبکه خبری بی بی سی، بعضی از دانشگاه‌ها به دانشجویان سابق بعضی از رشته‌های خاص مرتبط با تولید که تا ۲۰ سال پیش از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند، کلاس‌های آموزشی در زمینه تحصیلشان ارائه می‌دهد.
سنگاپور همچنین می‌تواند از طرح ملی مستمری و بیمه طول عمر استفاده کند و تا پایان عمر به افراد کمک‌هزینه‌ای بدهد و با این کار از خطرات ناشی به انتها رسیدن ذخیره بازنشستگی جلوگیری کند.
دولت ادعا می‌کند: هرچقدر هم که عمر کنید، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
این منبع مالی با پرداخت اجباری ماهانه به یک حساب شخصی فراهم می‌شود و در سال‌های پیری به شکل ماهانه و تا وقتی‌که فرد زنده است به او پرداخت می‌شود.
انتهای پیام
